Πόσο τρόμαξε η γάτα σου
όταν οι δυο ξένοι με τα παράξενα πλουμιά
μπήκαν απρόσκλητοι στο σπίτι.
Και τι φόβο τράβηξε
αντικρίζοντας τον σκύλο τους η έρμη
το χλωμό τους άλογο, τα σπαθιά και το γεράκι τους!
Κρύφτηκε σε μια γωνιά της αυλής και περίμενε
χωρίς να προβλέψει
πως σε λίγα λεπτά θα κατεύθυναν οι γείτονες
και τ? ασθενοφόρο χλωμό
πως δεν θα προλάβαιναν τα παιδιά σου.
Χωρίς να μπορεί και τώρα να το πιστέψει
πως αναχώρησες για πάντα.
Ποιος θα της δίνει τώρα σημασία
σε ποιου τα ποδιά θα κάθεται
από ποιον θα ζητά με ναζί τα χάδια
ποιου τα λόγια θ? ακούει?
Το ποίημα αυτό αναφέρεται στην ανάγκη του ανθρώπου για συντρόφια και στον φόβο της απομόνωσης αλλά και της απώλειας. Περιγράφει μια σχέση αγάπης και αλληλεξάρτησης μεταξύ ενός ανθρώπου με το κατοικίδιο του και την μοναξιά που μπορεί να υποστεί κανείς αν χάσει κάποιον στον όποιο στηριζόταν και από τον οποίο είχε πλήρη εξάρτηση. Στο συγκεκριμένο ποίημα γίνεται φανερό το ποσό σημαντικό είναι να έχει κανείς το αίσθημα της συντροφικότητας και το πως φανερώνεται η εξάρτηση μας από κάποιο άτομο μόλις αυτό, όπως λέει και το ποίημα «αναχωρήσει».
Το ποίημα παρουσιάζει μια ιστορία στην οποία πρωταγωνιστής είναι το κατοικίδιο που, στην συγκεκριμένη περίπτωση, είναι μια γάτα η οποία αντιλαμβάνεται πως πλησιάζει ο θάνατος του αφεντικού της και κρύβεται από φόβο ωσότου να μείνει μόνη λησμονώντας την προσοχή που της αποδίδονταν και τα χάδια που δεχόταν, μα πάνω από όλα αναζητώντας το αίσθημα του να έχεις κάποιον που να σε νοιάζεται και στον οποίο μπορείς να βασιστείς. Μέσα από το ποίημα διακρίνουμε την κλιμάκωση των συναισθημάτων της γάτας οπού ξεκινάει με τον φόβο και τον τρόμο που ένιωσε η γάτα όταν αντιλήφθηκε τους «εισβολείς» (όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στο ποίημα από τον ποιητή), έπειτα ακολουθεί η άρνηση του να πιστέψει στα γεγονότα και τέλος η αποδοχή της αλήθειας και ο πόνος της απώλειας.
Α) γάτα
Η γάτα είναι ένα ζώο που ανήκει στην οικογένεια των Αιλουροειδών. Πρόκειται για το πιο διαδεδομένο κατοικίδιο. Ζει στο περιβάλλον του ανθρώπου εδώ και τουλάχιστον 9.500 χρόνια. Η γάτα αν και στην κυριολεξία αποτελεί ένα ζωντανό πλάσμα θεωρώ πως σε αυτό το ποίημα λειτούργει μεταφορικά και συμβολίζει την συντροφικότητα και την εξάρτηση μας από ένα πρόσωπο το οποίο αποτελεί έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην ζωή μας.
Β)αναχώρηση
Αρχαία ελληνική ?ναχώρησις . Συμβολίζει:
- το ξεκίνημαενός ταξιδιού
- (συνεκδοχικά) το να εγκαταλείπει κάποιος την κοσμική ζωή και να μονάζει
Σε αυτό το ποίημα πιστεύω πως η λέξη αναχώρηση δηλώνει το θάνατο του αφεντικού της γάτας δηλαδή την αποχώρηση του από την ζωή. Αυτή η λέξη χρησιμοποιείται και ως τίτλος του ποιήματος γιατί ο ποιητής θέλει να της δώσει έμφαση και να τονίσει την αντίθεση ανάμεσα στην μοναξιά και στην ανάγκη της συντροφιάς.
Το ποίημα, μέσα από μια ιστορία που έπλασε ο ποιητής, θέλει να εστιάσει σε ένα βαθύτερο νόημα που θα μπορούσε να αφόρα τις μεταξύ μας σχέσεις και την ανάγκη όλων των ανθρώπων να έχουν ένα στήριγμα, κάποιον που θα βρίσκεται κοντά τους έτσι ώστε να μην αφεθούν πότε στη μοναξιά και στην εμπειρία του να ζουν μια μοναχική ζωή.
Ωστόσο σύμφωνα και με την ηλικία του ποιητή και το μέρος όπου έζησε και ακόμα ζει το ποίημα θα μπορούσε να έχει ένα τελείως διαφορετικό νόημα και να αναφέρεται στην καταστροφή της Κύπρου. Σε αυτή την περίπτωση που είναι και η επικρατέστερη κατά την άποψη μου η γάτα συμβολίζει τους κατοίκους του νησιού που έμειναν άπραγοι και αβοήθητοι μπροστά σε μια τόσο μεγάλη καταστροφή που είχε αποτέλεσμα τον διχασμό της Κύπρου. Οι ξένοι που αναφέρονται στο ποίημα συμβολίζουν τους τούρκους εισβολείς και ο θάνατος του αφεντικού της γάτας την καταστροφή του νησιού. Οι γείτονες σε αυτή την περίπτωση είναι οι Έλληνες που έστειλαν ένα μικρό στρατό(το ασθενοφόρο) να βοηθήσει το νησί και τέλος οι άστοχες ερωτήσεις με τις οποίες τελειώνει και το ποίημα ίσως αναφέρονται στην αποκοπή της Κύπρου από την Ελλάδα ή στον διχασμό του νησιού ή απλώς συμβολίζουν το μέγεθος της τεραστίας αυτής πολιτιστικής και εδαφικής καταστροφής.
Αιμιλία Ιορδανάκη, Γ1, 1914-15